Dolnośląski Festiwal Tajemnic 2020 – KONFERENCJA ODKRYWCÓW ONLINE

PROGRAM KONFERENCJI

dr Grzegorz Grajewski – polski historyk sztuki i kierownik Regionalnego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków we Wrocławiu. Z jego inicjatywy Hala Stulecia we Wrocławiu została wpisana przez UNESCO na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury. Opowie nam, kim był człowiek odpowiedzialny za zabezpieczanie zabytków w czasie II wojny światowej, jak wyglądały transporty i jakie były ich dalsze losy.

Tomasz Bonek – dziennikarz, autor książek – reportaży, podróżnik. Współtwórca sukcesu i wieloletni redaktor naczelny oraz dyrektor wydawniczy dwóch największych polskich mediów biznesowych – Money.pl i Business Insidera. Związany także z Onetem i Forbesem. Laureat nagrody „Ostre Pióro”. Specjalizuje się w reporterskich śledztwach. W swoich książkach opisał m.in. afery związane z odkryciem na śmietniku najcenniejszego polskiego znaleziska archeologicznego – skarbu średzkiego, a także wyjaśnił wojenne tajemnice opactwa w Lubiążu, w którym Niemcy potajemnie pracowali nad wynalazkiem, który zrewolucjonizował świat. W „Zaginionym złocie Hitlera” pokazał natomiast szaleństwo, jakie ogarnęło najwyższe władze PRL, które przez kilkadziesiąt lat szukały na Dolnym Śląsku ogromnych skarbów. W czasie wykładu zabierze nas na niebezpieczne ścieżki poszukiwań jednego z mitycznych skarbów II wojny światowej i powojennych gier tajnych służb oszołomionych wizją skarbu (spotkanie dostępne również na kanałach społecznościowych wydawnictwa Znak Horyzonty).  

Joanna Lamparska – polska pisarka i dziennikarka, podróżniczka, autorka książek, programów telewizyjnych i radiowych. Autorka kilkunastu książek w tym bestsellerowych „Złoty Pociąg- krótka historia szaleństwa” i „Imperium małych piekieł. Mroczne tajemnice Gross Rosen”. Z wykształcenia filolog klasyczny i archeolog sądowy. Badaczka tajemnic historii, ze szczególnym uwzględnieniem II wojny światowej i zaginionych dóbr kultury. Felietonistka „Focus Historia”, dziennikarka współpracująca m.in. National Geographic”, „Focus”, „History Channel” i „Discovery”. Pomysłodawczyni Dolnośląskiego Festiwalu Tajemnic. W rozmowie z Piotrem Jakubem Fereńskmi opowie o najbardziej mrocznych epizodach z dziejów Dolnego Śląska w czasie II wojny światowej.(spotkanie dostępne również na kanałach społecznościowych festiwalu Góry Literatury).

Elżbieta Szumska – właścicielka kopalni złota w Złotym Stoku, jedna z najbardziej wpływowych kobiet w polskiej turystyce i odnosząca sukcesy eksploratorka opowie o niemieckich ciężarówkach ukrytych w sztolniach, górnikach, do których ciał usiłuje się dostać oraz o tajemnicach zalanych poziomów kopalni.

Piotr Baszkiewicz – Od 20 lat eksplorator fortyfikacji Napoleońskich, oraz obiektów militarnych okresu drugo wojennego. Od 4 lat w szeregach Fundacji Latebra realizuje swoje założenia i pasje związane z odkrywaniem historii. Od dwóch lat po dziś ściśle związany z kwaterą Adolfa Hitlera-Wilczym Szańcu, w którym to prowadzi liczne działania eksploracyjne, oraz poszukiwawcze mające na celu wydobycie pozostałości z okresu 1939-1945. Wraz z Markiem Dragunem ujawniają zaskakujące odkrycia z czasów II wojny światowej.

Marek Dragun – Autochton, pasjonat militariów, przewodnik w Wilczym Szańcu. Od najmłodszych lat ściśle powiązany z kwaterą Hitlera oprowadzając już jako nastolatek pierwsze grupy turystów obiektu. Osoba o niezwykłych pokładach energii gotowa poświęcić każdą wolną minutę swojego życia na eksplorację, oraz zwiększanie świadomości i wiedzy o obiekcie u każdego, kto gotów jest słuchać. Wraz z Piotrem Baszkiewiczem ujawniają zaskakujące odkrycia z czasów II wojny światowej.

Marek Cybulski – Noworudzianin, badacz lokalnej historii, pasjonat oraz tropiciel miejscowych zagadek i tajemnic. Eksplorator podziemi, dokumentalista oraz kolekcjoner wszystkiego, co noworudzkie. Twórca i administrator fanpage na portalu społecznościowym Facebook: „Nowa Ruda Neurode Tajemnice Zagadki Historia”. Autor dwóch książek o ciekawostkach i tajemnicach Nowej Rudy i okolic – „Nowa Ruda Neurode Tajemnice Zagadki Historia cz1” i cz2. Opowie o zapomnianej katastrofie kolejowej i jej czterdziestu ofiarach w bezimiennej mogile, demonie na moście i największych katastrofach górniczych XX wieku.

Bożena Ronowska – doktorantka historii, historii sztuki i archeologii Uniwersytetu Gdańskiego, trzykrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Autorka książki pt. „Czarownice Himmlera z niemieckiej kartoteki procesów o czary” oraz kilkunastu artykułów naukowych na temat procesów o czary. Swoje badania opiera na zachowanych materiałach archiwalnych, przechowywanych w zbiorach Archiwów Państwowych.  Opowie o historii słynnego archiwum z czasów II wojny światowej dotyczącego procesów o czary. Zbiór, który według wielu historyków jest unikatem na skalę światową, liczy 3884 jednostki archiwalne i został zebrany przez specjalną jednostkę SS pod nadzorem Heinricha Himmlera.

dr Przemysław Nocuń – archeolog, pracownik naukowy w Zakładzie Archeologii Średniowiecza i Czasów Nowożytnych Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Specjalizuje się w archeologii prawnej oraz w archeologii późnego średniowiecza i nowożytności (zamki, dwory obronne). Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół zagadnień związanych z funkcjonowaniem zamków w krajobrazie kulturowym średniowiecznej Europy Środkowej. Zajmuje go również problematyka archeologii i kultury średniowiecznego Południowego Kaukazu (przede wszystkim Gruzji). Opowie, jak naprawdę wyglądała codzienność dawnych dworów.

dr hab. Maciej Szymczyk , dyrektor Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdrój, historyk i autor blisko dwustu opracowań o dawnym papiernictwie oraz zabytkach techniki przybliży dzieje jednego z najpiękniejszych polskich zabytków – młyna papierniczego w Dusznikach Zdroju. Nie zabraknie ciekawostek o życiu dawnych papierników, tajemnic malowideł we wnętrzach młyna i opowieści o straszliwych skutkach epidemii. Skąd zaraza w muzeum? Musicie nas posłuchać.

Joanna Stoklasek-Michalak historyczka sztuki, muzealniczka, miłośniczka dziedzictwa kulturowego Kłodzka i dyrektorka Twierdzy Kłodzko. Wraz z Kornelem Drążkiewiczem opowie o tajemnicach II wojny światowej i PRL-u związanych z twierdzą, zabierze nas w podróż przez korytarze kontrminowe, jedyne w Polsce chodniki o tej funkcji udostępnionych turystom. Nie zabraknie również tajemniczych postaci; szpiegów, zbójów i trucicieli.

Kornel Drążkiewicz, przewodnik w Twierdzy Kłodzko i przedstawiciel znakomitej Załogi tej fortecy, członek kłodzkiej grupy rekonstrukcyjnej >>47 Pruski Pułk Piechoty<< i entuzjasta fortyfikacji. Jego pasję badawczą skutecznie podsyca wyjątkowy na skalę Polski system podziemnych chodników kontrminowych, które Kornel z zapałem eksploruje, weryfikując badania historyków architektury militarnej. Wraz z Joanną Stoklasek-Michalak opowie o tajemnicach II wojny światowej i PRL-u związanych z twierdzą, zabierze nas w podróż przez korytarze kontrminowe, jedyne w Polsce chodniki o tej funkcji udostępnionych turystom.

Adam Grajewski – doktor nauk prawnych, archeolog wykładowca na studiach podyplomowych Uniwersytetu Łódzkiego. Od wielu lat, jako funkcjonariusz Policji zajmuje się problematyką zagrożeń dla dziedzictwa narodowego od strony praktycznej i teoretycznej. W ramach obowiązków służbowych pełni funkcje Krajowego Koordynatora do Zwalczania Przestępczości Przeciwko Zabytkom. Odznaczony przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego złotą odznaką „Za opiekę nad zabytkami” (2017r.), ponadto dwukrotnie uhonorowany nagrodą Komendanta Głównego Policji (2008r., 2010r.). Autor wielu publikacji dotyczących zagadnień związanych z problematyką prawno kryminalistyczną ochrony dziedzictwa kultury. Swoje główne zainteresowania ukierunkował na przestępczości skierowanej przeciwko zabytkom, ze szczególnym uwzględnieniem zabytków archeologicznych oraz na zastosowaniu doświadczeń i metod archeologii w kryminalistyce. W trakcie swojej działalności przyczynił się do odzyskania dużej liczby utraconych zabytków archeologicznych, w tym również zabytków sakralnych, malarstwa i starodruków.

Piotr Maszkowski, historyk i dziennikarz, w latach 2004-2018 redaktor i redaktor naczelny miesięcznika Odkrywca, współpracownik telewizji History, portalu poszukiwacze.org.

Michał Stonawski, badacz zjawisk paranormalnych, który całe życie poświęcił na tropienie prawdy opowiada o znanych i zupełnie zapomnianych miejscach, z którymi związane są historie tajemniczych nawiedzeń. A za każdą z nich stoi przeszłość, która nie pozwala o sobie zapomnieć.

Agnieszka Dobkiewicz – dziennikarka, która od lat pisze o Dolnym Śląsku. Jej pasją jest zgłębianie historii miejsca, w którym się urodziła. Próbuje je zrozumieć i zdefiniować. Właśnie wydała książkę „Mała Norymberga. Historie katów z Gross-Rosen

dr hab. Tomasz Przerwa, historyk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, redaktor naczelny Śląskiego Kwartalnika Historycznego „Sobótka” miłośnik historii Śląska, Sudetów i Srebrnej Góry, autor licznych publikacji o Srebrnej Górze i współautor monografii Twierdzy Srebrna Góra zdradzi sekrety studni w twierdzy, opowie o oflagu VIIIB, planach autostrady przez Srebrną Górę oraz zaginionych Tygrysach. Dowiemy się, czy w Srebrnej Górze znajdowały się rozbite i porzucone niemieckie czołgi Panzerkampfwagen VI Tiger zwane potocznie „Tygrysami”. Wiele wskazuje na to, że… tak!

Leszek Solski, dyrektor edukacji i historyk wrocławskiego ogrodu zoologicznego przybliży historię tego wyjątkowego miejsca. Będziemy pytać o słonia Teodora, ludzkie zoo, a także wykopaliska z 2018 roku, podczas których na wybiegu słoni odnalezione zostały kości. Nie ominiemy tematu trudnych dni II wojny światowej oraz historii powstawania zdjęć do „Stawki większej niż życie”.

Jerzy Cera, absolwent Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Pancernych i Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1968 – 1991 służył w wojsku, m.in. w 6 Pomorskiej Dywizji Powietrzno-Desantowej, w stopniu podpułkownika. Uczestniczył w misjach zagranicznych w Egipcie i Syrii. Jest skoczkiem spadochronowym, płetwonurkiem. Górami Sowimi zainteresował się w 1971 roku i zajmuje się nimi do dziś. Jako podchorąży, student Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Pancernych w Poznaniu był organizatorem jednych z pierwszych wypraw badawczych w Górach Sowich w latach 1971- 1975. Kolejne wyprawy organizował od 1997 roku. Wszystkie wyprawy poprzedzone były poszukiwaniami w archiwach, a rezultaty badań były opisywane w prasie oraz w publikacjach naukowych lub popularno-naukowych. Efektem okresu poznańskich badań była praca dyplomowa napisana w WSOWPanc, recenzowana przez prof. Tadeusza Cypriana – jednego z dwóch polskich oskarżycieli z Norymbergii, a potem praca magisterska na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przy udziale Jerzego Cery, w latach 1974 – 1976, powstało kilka filmów i reportaży o Górach Sowich. Jest autorem m.in. książki pt. „Tajemnice Gór Sowich”, współautorem książki „Dolny Śląsk 1945-2005” oraz autorem i wydawcą wielu map topograficznych wybranych, najbardziej tajemniczych obszarów Gór Sowich, Dolnego Śląska i opisów podziemnych obiektów kompleksu Riese.

Zdzisław Łazanowski, dyrektor Podziemnego Miasta Osówka i znany badacz Gór Sowich odkrywają sekrety jednego z najciekawszych kompleksów Projektu „Riese”. W jakim celu drążone były podziemia, czy znamy je w całości, jakie tajemnice jeszcze kryją? Wraz z Jerzym Cerą powrócą raz jeszcze do sprawy „Uskoku”, „Siłowni” i „Kasyna”, czyli tematów, które od lat rozbudzają wyobraźnię kolejnych pokoleń poszukiwaczy.

Jarosław Żurawski, historyk i muzealnik, (studnia historyczne: Uniwersytet Wrocławski rok ukończenia 2004, Podyplomowe Studia Muzeologiczne Uniwersytet Jagielloński rok ukończenia 2004), od 1998 r. pracownik Muzeum Sprzętu Gospodarstwa Domowego w Ziębicach, a od 2005 r. jego dyrektor. Wcześniej nauczyciel historii i wiedzy o społeczeństwie. Jeszcze wcześniej uczeń Technikum Rolniczego właśnie w henrykowskim klasztorze. Jeden z założycieli Towarzystwa Przyjaciół Ziębic „Ducatus”, członek Ziębickiego Stowarzyszenia Janine oraz Stowarzyszenia Muzealników Polskich oddz. w Opolu. Współorganizator i organizator konferencji naukowych odbywających się w ziębickim muzeum od 1999 r. oraz wystaw stałych i czasowych w tymże muzeum. Edukator muzealny prowadzący zajęcia i warsztaty muzealne poświęcone zbiorom ziębickiego muzeum oraz historii i tradycji Ziemi Ziębickiej.

Artur Sawicki, geografem, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, kierownik Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie, pracownik Strońskiego Parku Aktywności „Jaskinia Niedźwiedzia” Sp. z o.o. Od ponad 20 lat przewodnik sudecki, oraz po Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie. Współtwórca pierwszej mapy turystycznej po szlakach turystycznych i autor przewodnika turystycznego propagującego walory krajoznawcze Gminy Stronie Śląskie, pt. „Przewodnik Wędrowca”. Pomysłodawca i wykonawca pierwszego szlaku spacerowego na terenie Gminy Stronie Śląskie o nazwie „Dookoła Stronia”. Współautor książek: „Jaskinia Niedźwiedzia – perła polskich Sudetów”, „Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie – 50 lat od odkrycia, historia, ludzie, przyroda”, Pomysłodawca i realizator projektu pn. „Niedźwiedzia Odznaka Turystyczna” – promującego walory turystyczne Gminy Stronie Śląskie i współorganizator kursów przewodnickich po Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie. Ujawni sekrety jednej z najpiękniejszych jaskiń w Polsce. Odkryta przez przypadek w 1966 roku do dzisiaj wciąż skrywa mnóstwo zagadek. Ile ma poziomów? Co w niej można jeszcze znaleźć?